Sosyal Medyada Mültecilere Yönelik Nefret Söylemi Analizi – Hozan Adar
Sosyal Medyada Mültecilere Yönelik Nefret Söylemi Analizi – Hozan Adar
Mültecilerle ilgili tartışmalar dünyanın birçok yerinde sık sık gündem haline geliyor.
Arap Baharı, Kuzey Afrika ve Ortadoğu’daki halkların totaliter rejimlere karşı demokrasi, özgürlük ve insan hakları talepleri ve gösterileriyle 2010 yılında başladı. Bu gösterilerin, bazı ülkelerde ve Suriye’de iç çatışmalara dönüşmesi dünya genelinde yeni bir mülteci krizi yarattı.
Beşar Esad’ın denetiminde bulunan Suriye hükûmeti ve Suriye’deki isyancılar arasında başlayan, sonrasında IŞİD, El Nusra, Tahriru’ş Şam gibi radikal İslamcı terör örgütleri arasında yaşanan çatışmaların yanı sıra İran, Rusya, Lübnan, ABD, Türkiye, İsrail, Fransa’nın da belli ölçülerde müdahil olduğu savaş milyonlarca Suriyelinin vatanlarını terk ederek Türkiye başta olmak üzere dünyanın birçok ülkesine sığınmalarına neden oldu.
Mülteci krizi, genellikle mülteci karşıtı birey ve grupların eylemleriyle sosyal medyanın konusu haline geliyor.
Mülteciler sığındıkları ülkelerde sosyal dışlanmaya maruz kalıyor ve topluma uyum sağlayamıyor. Bu da internet dünyasında sonu gelmeyen tartışmaların fitilini ateşliyor.
Birleşmiş Milletler Mülteci Örgütü’nün verilerine göre: Türkiye’de yaklaşık 3,6 milyon Suriye vatandaşı ve 330 bine yakın diğer milletlerden sığınmacı bulunuyor.
Türkiye’de sosyal medya kullanıcıları mülteciler hakkında ne konuşuyor?
Türkiye’de patlak veren mülteci krizleri genellikle sığınmacıların karıştığı sosyal olaylar sonucunda gerçekleşiyor. Bu olaylar sonrasında, sosyal medyada mültecileri Türkiye’de istemeyen kişi ve grupların linç kampanyaları boy göstermeye başlıyor.
Sosyal medya kullanıcılarının paylaşım analizlerine göre toplumda son zamanlarda mültecilere yönelik olumsuz tepkilerin arttığı gözleniyor.
Medyaya yansıyan mültecilerle ilgili cinayet, gasp, tecavüz gibi haberler, “#Suriyelileriistemiyoruz, #Suriyelilersınırdışıedilsin #SuriyelilerDefolsun” gibi etiketlerle sosyal medyanın gündemi haline geliyor ve kısa zamanda sosyal medyada en çok konuşulan başlıklar arasına giriyor.
Elde edilen verilere göre; #Suriyelileriistemiyoruz etiketi hakkında Ocak 2018 ile Ocak 2021 tarihleri arasında 312 bin tweet, #SuriyelilerDefolsun etiketi hakkında Ocak 2018 ile Ocak 2021 tarihleri arasında 307 bin, #Suriyelilersınırdışıedilsin etiketi hakkında Ocak 2018 ile Ocak 2021 tarihleri arasında 294 bin tweet atıldığı verilere yansıyor.
Sosyal medyada gündem olan bu başlıkların ön plana çıkmasındaki en büyük özellik, belirtilen tarihler arasında yaşanan toplumsal olayların etkisi olarak göz önüne çıkıyor.
Sosyal medya kullanıcıları; mültecilerin ulaşım, barınma ve eğitim alanında problemler yaratacağı; yaşam standartlarını düşüreceği, etnik kökenleri itibariyle terörist saldırılarda bulunarak ülkenin güvenliği için tehdit unsuru olacağı yönünde çeşitli spekülasyonlar ortaya atıyor. Bu spekülasyonlar gündemi sürekli meşgul ediyor.
Sosyal medya platformlarında, mültecilerin temsillerine yönelik yapılan analizlerde, mültecilere ilişkin sosyal temsillerin çoğunlukla olumsuz olduğu ve Türkiye’de barışa, ekonomiye ve geleceğe dair bir tehdit olarak algılandıkları görülüyor.
Araştırmalar neticesinde Türkiye’deki sosyal medya kullanıcılarının, mülteciler konusundaki düşüncelerinin göç alan toplumların refleksleriyle örtüştüğü ve mültecilerin dünyada olduğu gibi Türkiye’de de ortaya atılan çeşitli spekülasyonlar nedeniyle tehdit olarak algılandığı görülüyor.
Bu haber metni, Hollanda Büyükelçiliği MATRA Programı desteğiyle yürütülen “Genç Gazeteciler ve Bağımsız Medya Projesi” kapsamında hazırlanmıştır. Haber içeriğinden Hozan Adar sorumlu olup herhangi bir şekilde Hollanda Büyükelçiliği’nin ve Gazeteciler Cemiyeti’nin görüşlerini yansıtmamaktadır.
