MATRA Programı, Hollanda Hükümeti tarafından sağlanan ikili işbirliği programlarından biridir. MATRA programının genel amacı, AB’ye aday ülkeler başta olmak üzere, AB’ye potansiyel aday olan ülkeler ve AB’nin komşuluk politikası uyguladığı ülkelerde sosyal değişimi desteklemektir. Bu doğrultuda program, çoğulcu ve demokratik bir toplumun gelişmesini sağlayacak proje bazlı faaliyetlere ve AB mevzuatının uygulanmasının getirdiği sonuçlara odaklanmaktadır. Tüm bunlara ek olarak da MATRA Programı, Hollanda’nın diğer ülkeler ile olan ikili ilişkilerini güçlendirmeyi amaçlamaktadır.   

 MATRA programı Türkiye’de 2000 yılından beri aktif olarak uygulanmaktadır. Hollanda Ankara Büyükelçiliği ve Hollanda İstanbul Başkonsolosluğu, Türkiye’deki projelerin uygulanmasından sorumludur. 

 Destek Alanları 

MATRA programı destek alanları itibarıyla iki başlık altında toplanmaktadır. Bunlar;

I-   Hukukun üstünlüğü ve temel haklar (Adalet ve içişleri, insan hakları, azınlıklar ve medya)

II-  Sosyal altyapı ve çevre (Sağlık hizmetleri, istihdam ve sosyal politika, eğitim, konut politikaları, kültür, doğa ve çevre konuları) Türkiye’de bu alanlar arasında insan hakları, azınlıklar, medya, eğitim ve konut politikalarını kapsayan projeler uygulanmaktadır. 

MATRA, kamu kurum ve kuruluşlarının yanı sıra yerel yönetimlerin, sivil toplum örgütlerinin, kar amacı gütmeyen eğitim kurumlarının başvurularına açıktır. Başvurular belirli bir değerlendirme sürecine tabi tutulmaktadır. 

MATRA İkili İşbirliği Programları1. MATRA-Decentral Programme (Matra Destek Programı)

 MATRA-Decentral Programı yerelde faaliyet gösteren STK’ları, kar amacı gütmeyen eğitim kurumlarını ve yerel düzeyde faaliyet gösteren kamu kuruluşlarını / yarı-kamu kurumlarını desteklemektedir. Program kapsamında başvuru sahibi kurumlar / kuruluşlar ile Hollanda’da muadil alanlarda faaliyet gösteren yerel kurumlar / kuruluşlar arasında eşleştirme faaliyetleri gerçekleştirilebilmektedir. Öncelik Alanlar

– Mevzuat ve hukuk düzenlemeler

– Yönetişim, kamu düzeni ve kolluk çalışmalar

– İnsan hakları ve azınlıklar

Proje başvuruları Hollanda Ankara Büyükelçiliğine veya Hollanda İstanbul Başkonsolosluğuna yapılabilir.

2. MATRA-İnsan Hakları Fonu

 Öncelik AlanlarıHollanda Hükümeti, özellikle özgürlük, güvenlik ve refah konularını da karşılıklı olarak destekleyecek şekilde insan haklarının belirli boyutlarına odaklanmaktadır. Bu kapsamda demokratikleşmeyi artırmanın bir aracı olarak ifade özgürlüğü ve internet özgürlüğünün teşvikine büyük önem verilmektedir. Öte yandan, demokrasi ve hukukun üstünlüğü için temel olan diğer insan hakları konularına da öncelik verilmektedir. 

Desteklenen Proje Konuları

– Başvurusu yapılacak projelerin, aşağıda yer alan kriterlerden en az birini içermesi beklenmektedir:

– Temel haklar alanında faaliyet gösteren insan hakları kuruluşu olmak. (Hollanda Hükümetinin öncelik verdiği insan hakları alanında faaliyet göstermek.)

– Kamu kurumlarının, uluslararası yükümlülükleri ulusal kanunlarına ve uygulamalarına uyumlaştırmasına yönelik çalışmalar yapmak.

 3. MATRA CoPROL (Cooperation with Pre-Accession Countries on the Rule of Law Program) 

MATRA CoPROL programı, 2014-2015 yılları arası dönemde AB’ye katılım öncesi süreçte yer alan ülkelerde hukukun üstünlüğü alanında işbirliği geliştirilmesine yönelik olarak yürüyen bir programdır. 

Programın amacı, Güneydoğu Avrupa ülkeleri (Arnavutluk, Bosna Hersek, Kosova, Makedonya, Karadağ, Sırbistan) ve Türkiye’de AB üyelik için ön koşul olan siyasi kriterlerin (Kopenhag Kriterleri) yerine getirilmesi doğrultusunda kamu kurumlarının kapasitelerinin geliştirilmesi ve bu kapsamda özellikle 23. Fasıl (Yargı ve Temel Haklar) ile 24. Fasıl (Adalet, Özgürlük ve Güvenlik) ekseninde proje yürütücüsü kurumlar ile Hollanda’daki kamu kurum ve kuruluşları arasında işbirliğinin geliştirilmesidir. 

Programın Bileşenleri

– Başvuru sahibi ülkede yer alan kamu kurum ve kuruluşları ile Hollanda’da yer alan kamu kurum ve kuruluşları arasında işbirliği çalışmalarının desteklenmesi.

– MATRA programı kapsamında olan ülkelerde çalışan kamu görevlilerine yönelik Hollanda’da kısa süreli eğitim ve seminerlerin düzenlenmesi.

– MATRA programı kapsamında olan ülkelerde yerel yönetim kuruluşlarının hukukun üstünlüğü alanında kapasitelerinin güçlendirilmesi. 

 Bakanlığımız Birimleri Tarafından Yürütülmüş Olan MATRA Projeleri Hollanda Hükümeti, MATRA programları kapsamında, İller İdaresi Genel Müdürlüğünce yürütülen “112 Acil Çağrı Merkezleri” ve Teftiş Kurulu Başkanlığınca yürütülen “Yolsuzlukla Mücadele Alanında İçişleri Bakanlığı’nda Mülkiye Teftiş Kurulu’nun Kapasitesinin Güçlendirilmesi” projelerini ve Emniyet Genel Müdürlüğü’nün polis işbirliği alanındaki bazı projelerini desteklemiştir.

Kaynak: https://www.icisleri.gov.tr/diab/matra